مهارت گوش دادن فعال؛ همیشه یک ...

ما در این مقاله از سایت آکادمی توسعه آرامش روزخوش قصد داریم به سراغ یکی از مهم ترین مهارت های مورد نیاز برویم! مهارت گوش دادن فعال یکی از مهمترین مهارتهایی است که می توانید کسب کنید. کیفیت گوش دادنتان، تاثیر عمده ای بر اثربخشی کار و کیفیت روابطتان با دیگران دارد.

برای مثال:

• ما گوش می دهیم تا اطلاعات به دست آوریم
• ما گوش می دهیم تا درک کنیم
• ما برای لذت بردن گوش می دهیم
• ما گوش می دهیم تا یاد بگیریم

با توجه به حجم بالای گوش دادن های ما، ممکن است فکر کنید که ما در گوش دادن خوب هستیم! در واقع بسیاری از ما در گوش دادن خوب نیستیم و تحقیقات نشان می دهد که ما فقط 25 تا 50 درصد آنچه را که می شنویم به یاد می آوریم. این بدان معنی است که وقتی با رئیس، همکاران، مشتریان یا همسرتان به مدت 10 دقیقه صحبت می کنید،آنها کمتر از نصف مکالمه را متوجه می شوند.

اگر عکس حالت بالا را در نظر بگیرید، هنگامیکه کسی جهت یا اطلاعاتی به شما ارائه می دهد، شما هم کل پیام را نمی شنوید. شما امیدوار هستید که قسمت های مهم پیام در 25-50 درصدی که می شنوید فهمیده شوند، اما اگر نشوند، چه؟

واضح است که گوش دادن مهارتی است که همه ما از بهبود آن بهره مند می شویم. با تبدیل شدن به یک شنونده بهتر، می توانید بهره وری خود ، وهمچنین توانایی نفوذ، متقاعد کردن و مذاکره کردن را افزایش دهید. بعلاوه از درگیری و سوء تفاهم ها اجتناب خواهید کرد. همه اینها برای موفقیت در محل کار لازم است!

نکات مهارت گوش دادن فعال

مهارتهای ارتباطی خوب نیاز به سطح بالایی از خودآگاهی دارند. درک سبک شخصی خودتان در برقراری ارتباط ، تاثیر بسیار زیادی در کمک به شما برای ایجاد تاثیرگذاری خوب و پایدار بر دیگران خواهد داشت. کارآفرینان، مدیران و تکنسین ها برای دستیابی به بهترین عملکرد باید به حداکثر کردن مهارتهای ارتباطی خود توجه ویژه ای داشته باشند.

روش بهبود مهارت های گوش دادن شما این است که “گوش دادن فعالانه” را تمرین کنید. یعنی نه تنها تلاش آگاهانه ای برای شنیدن کلماتی که شخص دیگر می گوید انجام دهید، بلکه، مهمتر از همه، کل پیامی را که منتقل میشود درک کنید. برای انجام این کار باید با دقت بیشتری به شخص دیگر توجه کنید. نباید اجازه دهید اتفاقاتی که ممکن است در اطرافتان رخ دهد، یا بیان استدلالهایتان در وسط حرف های شخص دیگر، حواستان را پرت کند . همچنین نباید بگذارید که خسته شوید و تمرکزتان را بر آنچه که دیگری میگوید از دست دهید.

نکته:

اگر تمرکز کردن بر روی حرف هایی که زده می شود برایتان بسیار دشوار است ، سعی کنید همزمان با صحبت کردن طرف مقابل ، کلمات او را در ذهنتان تکرار کنید، این کار پیام او را تقویت می کند و به شما کمک می کند تا متمرکز شوید.

برای ارتقاء مهارت های شنیداری، شما باید اجازه دهید تا دیگران بدانند که به آنچه که می گویند گوش می دهید.

برای درک اهمیت این موضوع، از خودتان بپرسید که آیا تا به حال با شخصی در حال مکالمه بوده اید و احساس کرده اید که شخص دیگر به حرف هایتان گوش نمی دهد؟ شما متعجب می شوید که آیا پیامتان منتقل می شود یاخیر، یا آیا حتی ادامه ی صحبت کردن ارزش دارد. به نظر می رسد که در حال صحبت کردن با دیوار آجری هستید و می خواهید دیگر به آن ادامه ندهید.

“تصدیق” می تواند عمل ساده ای مانند تکان دادن سر و یا “اوهوم اوهوم گفتن”ساده باشد. شما لزوما با شخص مقابل موافق نیستید، صرفا نشان می دهید که گوش می کنید. استفاده از زبان بدن و نشانه های دیگر برای تصدیق این که در حال گوش دادن هستید، می تواند به شما کمک کند که توجه کنید.

سعی کنید به گوینده به شیوه ای عکس العمل نشان دهید که او را تشویق به ادامه ی گفتگو کنید تا بتوانید اطلاعاتی را که نیاز دارید دریافت کنید. در حالی که تکان دادن سر به نشانه ی تصدیق، و اوهوم گفتن،نشان میدهد شما علاقه مند هستید، اما همچنین سوال ها و یا نظرات گاه به گاه برای بیان خلاصه ی آنچه که تاکنون گفته شده است نیز این پیام را منتقل می کند که شما گوش می دهید و پیام شخص را درک می کنید .

نکته:

توجه داشته باشید که گوش دادن فعالانه می تواند به دیگران این احساس را منتقل کند که شما با آنها موافق هستید ،حتی اگر نباشید.

دارای مهارت گوش دادن فعال شوید

1. توجه کنید

توجه تمام و کمال خود را معطوف گوینده کنید و پیام را تصدیق کنید. بدانید که ارتباطات غیر کلامی نیز بسیار حائز اهمیت هستند.

_ به سخنران به طور مستقیم نگاه کنید

_ افکاری که خواستان را پرت می کنند، کنار بگذارید.

_ در ذهنتان بدنبال پیدا کردن حرف هایی برای تکذیب حرف های طرف مقابل و جواب دادن به او نباشید!

_ از پرت شدن حواستان توسط عوامل محیطی خودداری کنید. به عنوان مثال، مکالمات جانبی

_ به زبان بدن سخنران”گوش دهید”

2. نشان دهید که گوش می دهید

برای اینکه نشان دهید در حال توجه و گوش دادن هستید، از زبان بدن و حرکات و اشارات خودتان استفاده کنید.

• گاهی اوقات سرتان را به علامت تصدیق تکان دهید.
• لبخند بزنید و از دیگر حالت های صورت استفاده کنید.
• اطمینان حاصل کنید که طرز قرار گرفتن بدنتان ،پذیرا و علاقه مند است.
• با نظرات کلامی کوچک مانند بله و “اوهوم” سخنران را تشویق به ادامه ی حرف زدن کنید.

3. بازخورد ارائه کنید

فیلترها، مفروضات، قضاوت ها و باورهای شخصی ما می توانند آنچه را که می شنویم، تحریف کنند. نقش شما به عنوان یک شنونده، این است که آنچه را که گفته می شود درک کنید. ممکن است این کار مستلزم آن باشد که آنچه را که گفته می شود تکرار کنید و سؤال بپرسید.

• با پارافریز کردن ،آنچه را که گفته شده است تکرار کنید. “آنچه من می شنوم این است که….. “و “به نظر می رسد که شما می گویید …”، راه های عالی برای تکرار حرف های گوینده می باشد.

(پارافریزکردن بمعنی دوباره نوشتن یا گفتن یک عبارت و یا جمله است. جمله ی پارافریز شده باید معنی جمله ی اول را داشته باشد اما با لغات و ساختار متفاوت.)

• برای روشن کردن برخی نکات ،سوال بپرسید.برای مثال: “وقتی می گویید ……..منظورتان چیست؟” “آیا منظورتان این است؟”
• در فواصل معین ،سخنان سخنران را خلاصه کنید.

نکته:

اگر ببینید در حال واکنش احساسی به حرف های کسی هستید، سوال بپرسید. و اطلاعات بیشتری درخواست کنید: «امکان دارد که من حرف هایتان را درست متوجه نمی شوم ، و حرف هایی که گفته اید را به خودم میگیرم، چیزی که من فکر کردم شما می گویید، فلان و فلا و فلان است. آیا منظورتان همین بود؟»

4. قضاوت را به تاخیر بیندازید

ایجاد وقفه، یک اتلاف وقت است. این کار گوینده را ناامید می کند و فهم کامل پیام را محدود می کند.

اجازه دهید گوینده قبل از پرسیدن هر گونه سوالی،آن بخش از حرفش را تمام کند.

با بیان استدلال های مخالف،باعث ایجاد وقفه نشوید.

استراتژی کسب و کار

5. بطور مناسبی واکنش نشان دهید.

گوش دادن فعالانه برای تشویق به احترام و درک ،طراحی شده است. شما در حال کسب اطلاعات و دیدگاه هستید. با حمله به گوینده و یا انتقاد کردن از او چیزی بدست نمی آورید.

• در پاسخ هایتان، صادق ، پذیرا و راستگو باشید.
• نظرات خود را با احترام بیان کنید
• با شخص دیگر به گونه ای رفتار کنید که فکر می کنید او دوست دارد با او رفتار شود.

تمریناتی برای مهارت گوش دادن فعال: بهبود مهارت شنوایی

1: بنشینید و پشتتان را بهم تکیه دهید

2: یک شخص نقاشی ای را توصیف کند

3: فرد دیگر گوش کند و بر مبنای توصیفات و بدون نگاه کردن نقاشی را بکشد

بدون مهارت گوش دادن و خوب گوش دادن، فرآیند موفق ارتباطی ممکن است هرگز اتفاق نیفتد. شما نمیتوانید بدون مهارت در شنیدن روی مهارت گوش دادن فعال خود تمرکز کنید. در هر فرآیند ارتباطی، تاکید بر روی شیوه ای که صحبت می کنیم و رساندن آن به کمال از لحاظ شفافیت،نوآوری و سبک صحبت کردن می باشد. اما بسیاری از ما فراموش می کنیم که گوش دادن اگر بیش از صحبت کردن مهم نباشد، درست به اندازه ی آن مهم است.

مهارت گوش دادن فعال بر روی سطوح بسیاری کار می کند تا فرآیند ارتباطات را تکمیل کند. مهارت گوش دادن فعال به فرد اجازه می دهد تا درک کند دیگری چه می گوید و بنابراین احتمال اینکه برداشت نادرست صورت بگیرد را کاهش می دهد. همچنین با ارائه ی بازخوردهای مناسب از طریق کلمات و حرکات ، به گوینده اجازه می دهد که احساس اعتماد به نفس داشته باشد. اگر هیچ “گوش دادن”ی انجام نشود ،فرآیند ارتباط دچار نقصان می شود. از این رو مهارت گوش دادن فعال و عالی کردن آن حائز اهمیت می گردد.

در حالیکه شیوه های متنوعی برای تقویت آن وجود دارد اما احتمالا جالب ترین روش بین آنها، استفاده از بازی های گوش دادن است. در اینجا برخی از بازی های گوش دادن را به شما معرفی می کنیم که می توانید از آنها استفاده کرده و یاد بگیرید:

بازی های سرگرم کننده برای مهارت گوش دادن فعال

برخی از موثرترین بازی های گوش دادن آنهایی هستند که یادگیری را با فعالیت های سرگرم کننده ترکیب می کنند. اینکار فشارهای فرآیند یادگیری را می کاهد و مهارت گوش دادن را بطور کاملا طبیعی القا می کند.

بیایید در قسمت بعدی نگاهی دقیق تر به برخی از بازی های مهارت گوش دادن فعال بیندازیم.

گوش کن و نقاشی بکش

این بازی نیازمند تمرکز کامل است و بر برجسته سازی اهمیت گوش دادن تمرکز می کند.تعدادی از افراد را جمع کنید و به آنها ورقه ای کاغذ و چند خودکار یا مداد بدهید.سپس استاد، دستورالعمل های ساده ای در مورد شی خاصی که گروه باید بکشد می دهد برای مثال:

-مربعی به ابعاد 5 اینچ بکشید.

-دایره ای داخل مربع بکشید بطوریکه دقیقا وسط مربع قرار بگیرد

-دو خط متقاطع داخل دایره بکشید بطوریکه به دایره به چهار قسمت مساوی تقسیم شود

تمرین بتدریج می تواند با هر دستورالعمل جدید سخت تر شود و اگر گروه بطور کامل به دستورالعمل ها گوش ندهد هیچ امیدی برای تکمیل موفقیت آمیز تمرین نخواهد بود.

دست زدن و دنبال کردن

این بازی نیازمند تمرکز کامل و گوش هایی تیز برای درک آنچه که اتفاق میفتد می باشد.رهبری جلو می آید و دستورالعمل هایی را بیان می کند که برای مثال می تواند اینگونه باشد:

• یک بار دست زدن:بایستید
• دو بار دست زدن :روی جایگاه بپرید
• سه بار دست زدن:شکمتان را بمالید

و بهمین ترتیب سپس رهبر بصورت متناوب یک بار دست زدن ،دو بار دست زدن و غیره را تکرار میکند . گروه باید بتوانند با تمرکز کامل گوش کنند و دستورالعمل ها را دنبال کنند.همچنین می توانید بازی را بصورت حذفی دربیاورید و فردی که در پیروی از دستور العمل ها موفق عمل نکند حذف کنید. بازی تا جایی ادامه پیدا می کند که فقط یک نفر باقی بماند که برنده ی بازی می شود.

در این بازی فردی جلو می آید و داستانی را روایت می کند و دیگران باید با دقت به او گوش کنند. در پایان به گروه کاغذی داده میشود که مجموعه ای از سوالات ساده و مشکل در آن وجود دارد. گروه باید بر اساس آنچه که شنیده است به آنها پاسخ دهد. این بازی نشان می دهد که دقت گوش دادن فرد و تلاش او برای فهم حرف هایی که دیگران می گویند چقدر است. روش دیگر این بازی اینست که CD ای پخش کنید که حاوی داستانیست و سپس از گروه بخواهید تا داستان را با بیشترین جزئیات ممکن بنویسند.

آیا واقعا گوش می کنید

از همه ی شرکت کنندگان بخواهید که بصورت دایره وار بنشینند و داستانی که برای همه آشناست و یا موضوعی برای بحث به آنها بدهید. بعد از مدت زمان مشخص، فردی را انتخاب کنید و از او بخواهید که داستان و یا موضوع را نقل کند.در حالیکه او صحبت می کند بگویید “ایست” و از نفر کناری بخواهید که از جایی که مانده است ادامه دهد اینکار را با 2 تا 3 شرکت کننده انجام دهید و در فواصل مختلفی”ایست “بدهید.پس از آن، ترتیب را رها کنید و افراد را بصورت تصادفی انتخاب کنید و از آنها بخواهید بحث را از جاییکه مانده ادامه دهند.

تو از بازی خارج شدی

از همه ی شرکت کنندگان بخواهید که بصورت دایره وار بنشینند نفر اول را مشخص کنید و او باید با روایت یک داستان شروع کند و پس از اینکه 3 تا 5 جمله گفت آموزش دهنده می گوید”ایست”و از یکی دیگر از شرکت کنندگان می خواهد که ادامه دهد.شرطش اینست که در ابتدا، آخرین جمله ای را گفته شده است تکرار کند و پس از آن شروع به داستان پردازی خودش کند.اگر او مِن و مِن کند و این بیشتر از 3 ثانیه طول بکشد و یا نتواند ادامه دهد فاقد صلاحیت میشود.آخرین نفری که باقی می ماند برنده است.

از راهنمایی های من پیروی کن

این بازی بسیار سرگرم کننده ایست و نشان میدهد ما چگونه گوش میکنیم .ما برای گوش دادن فقط از گوش هایمان استفاده نمی کنیم بلکه از چشم هایمان و فرآیندهای مغزی هم استفاده می کنیم. آموزش دهنده روی سکوی بالاتری می ایستد و به شرکت کنندگان آموزش می دهد که به آنچه که گفته میشود گوش کنند.آنها باید به آنچه که می گوید گوش کنند و سپس آن کار را انجام دهند.

برای مثال او میگوید دو بار دست بزنید و یا دستتان را مشت کنید. بخش جالب آن اینجاست. برای اینکه ببیند آیا واقعا گوش می کنید، دستورالعملی می دهد اما خودش اقدام کاملا بی ربطی با آن دستورالعمل اجرا می کند .برای مثال او ممکن است بگوید دست بزنید اما عملی که انجام می دهدبجای دست زدن ، بشکن زدن باشد.در آخر او توضیح می دهد که گوش دادن تنها تحت تاثیر آنچه گفته میشود نیست و بهمین دلیل است که گوش دادن واقعی مستلزم تمرکز می باشد.

تست خدعه آمیز

این تست کمی خدغه آمیز است اما بسیار سرگرم کننده است به همه ی شرکت کنندگان برگه ای کاغذ و یک خودکار بدهید و بگویید که در حین حرف زدن شما ،می توانند نکته برداری کنند و در پایان داستان ، باید به سوالاتی جواب دهند.سپس داستانی پر از جزئیات را روایت کنید.

به آنها بگویید که شما(یا آنها) راننده اتوبوس هستید و در ایستگاه شماره ی 1 توقف می کنید و زنی با کت قرمز سوار میشود سپس در ایستگاه شماره 2 مردی با کیف سبز سوار میشود و در کنار او می نشیند .در ایستگاه شماره 3، سه دانش آموز از اتوبوس پیاده میشوند و دو پیرمرد سوار میشوند . به این داستان پر از جزئیات ادامه دهید. در پایان داستان بپرسید که سن راننده چقدر است. تنها کسانی که واقعا گوش داده اند قادر به پاسخ دادن به این سوال خواهند بود.

سرگرمی من چیست

از شرکت کنندگان بخواهید یکی از عادات رفتاری عجیب و یا سرگرمیشان را تعریف کنند . به همه بگویید تا چیزهایی را که گفته میشود، بخاطر بسپارند .زمانیکه همه تعریف کردند،از آنها بخواهید که بنشینند. سپس دو نفر را بطور تصادفی انتخاب کنید و از یکی از انها بپرسید که سرگرمی دیگری چه بود؟تنها کسانی که با دقت گوش میدهند قادر خواهند بود که به یاد بیاورند.

مهارت گوش دادن فعال بر اهمیت گوش دادن در هر فرآیند ارتباطی تاکید میکند. شیوه ای که میتوان این حقیقت را تقویت کرد این است که پس از پایان هر بازی بحث کنید که چگونه می توان با این بازی این مهارت را بهبود داد. اینکار باعث خواهد شد که حق مطلب بدرستی ادا شود و از آنجاییکه از طریق بازی انجام میشود درک و سازگاری با آن آسان است. همه اعضا کسب و کار شما با توجه به موقعیت های متفاوتشان، در موفقیت کسب و کارتان نقش دارند. این که شما به مهارت گوش دادن فعال در خودتان و آن ها توجه داشته باشید، کمک بزرگی است که به آینده کسب و کارتان کرده اید.